نوع مقاله : مقاله پژوهشی Released under (CC BY-NC 4.0) license I Open Access I
نویسنده
دانشیار دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران
چکیده
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
نویسنده [English]
Al-Buyeh's attempt to dominate the center of the caliphate required their conquest of Khuzestan. This rule until the end of the reign of Azad-Dulah and the relative security and construction measures, as well as the lack of impact of harmful natural events, caused the growth and prosperity of the cities of the region. In the second half of Al Boyeh's rule (372-447 AH) with the death of Azd al-Dawlah and the start of conflict between the claimants of the government and the resulting insecurity caused crisis and chaos and neglect of construction measures. Natural disasters in the form of floods, plant pests and earthquakes with their direct damage caused further deterioration of the situation and decline of urban life. In this research, the role of insecurity in different forms as an independent variable on the decline of Khuzestan cities is investigated by relying on geographical sources to give an answer to the main question. How has insecurity in the form of successive wars over government and natural disasters affected the decline of Khuzestan cities? It seems that successive wars are the primary cause of insecurity, which has been intensified in various ways by the occurrence of natural disasters and has played an undeniable role in the decline of the cities of the region.
کلیدواژهها [English]
This is an open access article distributed under the following Creative Commons license: Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0)
1- ابن ابی اصیبعه، احمد بن قاسم،1386، عیون الأنباء فی طبقات الأطباء، ترجمه سید جعفر غضبان، تهران، دانشگاه علوم پزشکی ایران.
2- ابن اثیر، عزالدین محمد،1371، تاریخ کامل بزرگ اسلام و ایران، عباس خلیلی و ابوالقاسم حالت، تهران، علمی.
3- ابن بطوطه، ابوعبدالله محمد، 1376، سفرنامه ابن بطوطه، محمدعلی موحد، تهران، آگه.
4- ابن بلخی، 1374، فارسنامه، تصحیح منصور رستگار فسایی، شیراز، بنیاد فارس شناسی.
5- ابن جلجل، سلیمان بن حسان، 1349، طبقات الاطباء والحکماء، سیدمحمدکاظم امام، تهران، دانشگاه تهران.
6- ابن حوقل، ابوالقاسم محمد، 1366، سفرنامه ابن حوقل ایران در صوره الارض، جعفر شعار، تهران، امیرکبیر.
7- ابن طباطبا، ابراهیم بن ناصر، 1372، مهاجران آل ابوطالب، محمدرضا عطائی، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی.
10- ابن فقیه، احمد بن محمد، 1379، البلدان، محمدرضا حکیمى، تهران، بنیاد فرهنگ ایران.
11- ابن مسکویه، ابوعلی احمد بن محمد، 1376، تجارب الامم، علی نقی منزوی، تهران، توس.
12- ابن ندیم، محمد بن اسحاق، 1381، الفهرست، محمدرضا تجدد، تهران، اساطیر.
13- احمدوند، فاطمه، 1392، تأثیر عوامل جغرافیایی بر وضعیت اقتصادی و سیاسی خوزستان: از فتح اسلامی تا پایان آل بویه (448- 14 ق)، رساله جهت دریافت درجه دکتری، دانشکده الهیات دانشگاه تهران.
14- اقتداری، احمد، 1353، دیار شهریاران، تهران، انجمن آثار ملی.
15- اقتداری، احمد، 1375، خوزستان و کهگیلویه و ممسنی، تهران، موسسه فرهنگی آیات.
16- امام شوشتری، محمدعلی، 1331، تاریخ جغرافیای خوزستان، تهران، انجمن آثار ملی.
17- امام شوشتری، محمدعلی، 1379، تاریخ خوزستان، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
18- بحرانیپور، علی و کاظمی، سجاد، 1394، «دلایل برآمدن و زوال شهرهای مسیر رودخانه کارون در خوزستان قرون 4-3 ق»، مطالعات تاریخ فرهنگی، ش 26، صص 28-1.
19- بلاذری، احمد بن یحیی، 1337، فتوح البلدان، محمد توکل، تهران، نشر نقره.
20- بیت حردان، الهام، 1393، بررسی اوضاع سیاسی و اجتماعی خوزستان زمان آل بویه، پایاننامه جهت دریافت درجه کارشناسیارشد، گروه تاریخ دانشگاه لرستان.
21- جرفادقانی، ابوالشرف ناصح بن زفر، 1374، ترجمه تاریخ یمینی، تحقیق جعفر شعار، تهران، علمی و فرهنگی.
22- جزایری شوشتری، 1348، کتاب تذکره شوشتر، تهران، کتابخانه صدر.
23- حجتی، صادق، 1393، تاریخ، فرهنگ و تمدن ایران در عصر آل بویه، تهران، پارسه.
24- حقیقت، عبدالرفیع، 1398، دانشمندان ایرانی از کهنترین زمان تاریخی تا پایان دوره قاجار، تهران، کومش.
25- خدری غریبوند، محمد، 1399، اوضاع اقتصادی و فرهنگی ایالت خوزستان در دوره اسلامی تا قرن 8 هجری قمری، پایاننامه جهت دریافت درجه کارشناسیارشد، گروه تاریخ دانشگاه زنجان.
26- دینوری، ابوحنیفه، 1371، اخبار الطوال، محمود مهدوی دامغانی، تهران، نشر نی.
27- سیاهپور، کشواد، 1389، «نقش سیاسی، نظامی کردان فارس و خوزستان در دوره فتوح اسلامی»، تاریخ ایران، ش 5، صص 116- 97.
28- ضیاء پور، جلیل، بیتا، مادها و بنیانگذاری نخستین شاهنشاهی در غرب فلات ایران، تهران، انجمن آثار ملی.
29- عبادی، عبدالواحد، 1388، «بنادر خوزستان در قرون سوم و چهارم هجری»، رشد آموزش تاریخ، ش 35، صص 41-36.
30- عطایی، مرتضی؛ نیستانی، جواد؛ موسوی گوهر، مهدی و موسوی حاجی، رسول، 1393، «رستقباد خوزستان و رستقباد عراق، بررسی جغرافیای تاریخی جای نام های مشابه»، تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، ش 6، صص 130-113.
31- فسائی، حسن بن حسن، 1382، فارسنامه ناصری، تصحیح منصور رستگار فسائی، تهران، امیرکبیر.
32- قزوینی، زکریا بن محمد، 1373، آثار البلاد و اخبار العباد، جهانگیرمیرزا قاجار، تهران، امیرکبیر.
33- قفطی، ابوالحسن علی بن یوسف، 1347، تاریخ الحکماء قفطی، به کوشش بهین دارائی، تهران، دانشگاه تهران.
34- قمی، عباس، 1350، مشاهیر دانشمندان اسلام (الکنی و الألقاب)، ترجمه محمد باقر کمرهای و دیگران، تهران، اسلامیه.
35- کسروی، احمد، 1353، شهریاران گمنام، تهران، امیرکبیر.
36- گردیزی، ابوسعید عبدالحی بن ضحاک، 1363، زین الاخبار، تصحیح عبدالحی حبیبی، تهران، دنیای کتاب.
37- لیموچی دلی، نعیم، 1398، جادهها و مبادلات خوزستان (سده یکم تا هفتم هجری قمری)، پایاننامه جهت دریافت درجه کارشناسیارشد، گروه تاریخ دانشگاه شهید بهشتی.
38- مادلونگ، ویلفرد، 1372، «نظرگاه کلام اسماعیلیه»، ترجمه علیاصغر شیری، کیهان اندیشه، ش 49، صص 105- 97.
39- ماوردی، ابوالحسن علی بن محمد، 1383، آیین حکمرانى، حسین صابرى، تهران، علمی و فرهنگی.
40- مسعودی، ابوالحسن علی، 1374، مروجالذهب و معادن الجوهر، ابوالقاسم پاینده، تهران، علمی و فرهنگی.
41- مقدسی، ابوعبدالله، 1361، احسن التقاسیم فی معرفه العقالیم، علی نقی منزوی، تهران: شرکت مولفان و مترجمان.
42- مودت لیدا، پاپی، سجاد، 1400، «بررسی عوامل رشد و گسترش مکتب کلامی معتزله در خوزستان (سده 2 تا 4 هجری»، پژوهشنامه تاریخهای محلی ایران، ش 1، صص 26-11.
43- النجاشی، ابی العبّاس احمد بن علی، بیتا، رجال النجاشی، تحقیق سید موسى شبیری الزنجانی، بیجا، مؤسسه النشر الاسلامی.
44- یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله، 1380، معجم البلدان، علی نقی منزوی، تهران، سازمان میراث فرهنگی.
منابع عربی
1- ابن حوقل، ابوالقاسم محمد، 1938، صوره الارض، بیروت، دار صادر.
2- ابن فقیه، احمد بن محمد، 1416 ق، البلدان، تصحیح یوسف الهادى، بیروت، عالم الکتب.
3- ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، 1986، البدایه و النهایه، بیروت، دارالفکر.
4- ابوحیان التوحیدی، علی بن محمد، 1992، اخلاق الوزیرین، تصحیح محمد بن تاویت الطنجی، بیروت، دار صادر.
5- تطیلى، بنیامین بن یونه، 2002، رحله بنیامین التطیلى، تعریب عزرا حداد، ابوظبی، المجمع الثقافی.
6- الصاحب بن عباد، اسماعیل، بیتا، رسائل الصاحب بن عباد، تصحیح شوقی ضیف و عبدالوهاب عزام، بیجا، دارالفکر العربی.
7- یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله، 1995، معجم البلدان، بیروت، دار صادر.
آوانگاری منابع
Manābe‘ ‘Arabī (Arabic Sources)
)