نقش هنرمندان در تجلی اقتدار و شهرت تیموریان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی Released under (CC BY-NC 4.0) license I Open Access I

نویسنده

دانشیار دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

از تحولات مهم دوره تیموریان رونق انواع هنر ها و پیدایش سبک های هنری بوده است. تیمور و جانشینانش با گرددآوری هنرمندان از مناطق مختلف در مرکز حکومتی خود و آنان را در جهت اهداف سیاسی و فرهنگی خویش به خدمت گرفتند. هنرمندان با بناهای کاخ های متعدد و تزئین آنها، اقتدار، عظمت و شکوه حکومت تیموریان را به نمایش گذاشتند. در عین حال هنرمندان مفرح بخش اوقات فراغت و روحیات سلاطین و درباریان حکومتی بودند. هنر ابزاری بود که سلاطین و رجال حکومتی با کمک آن بر اعتبار و شهرت خود می افزودند. بررسی نقش هنرمندان تیموری در تجلی ساختن اقتدار و کسب شهرت حکومت تیموری و فراهم نمودن محافل بزم تیموریان موضوع بحث این مقاله است که به روش تحلیلی و توصیفی، با بهره گیری از منابع تاریخی به تبیین آن پرداخته و در نتیجه نشان داده شده است که تیموریان چگونه از هنر جهت کسب شهرت و مشروعیت و اقتدار خود بهره گرفتند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Arts role in power and renown revelation of Timurids

نویسنده [English]

  • Vali Dinparast
Associate Professor, University of Tabriz, Tabriz, Iran
چکیده [English]

Arts kinds flourished One in Timurids period and istablished of artistic styles in Harat.Timurid and sucessors collectd artists in their government’s center and they used for yourself aims. Timurids Kings supported from artists for aquirable famous and to show government’s greatness and power or to gain religious legality and they collected in their government’s center. Artists serviced to scientists and their scientific and literary writings writed with beautiful writing. One of the important evolutions in Timurids period was the prospering of all kinds of arts and emerging of artistic styles in Harat. Artistic evolutions in this period were the result of government’s close connection with artists and their financial and spiritual supports.Timurids monarchs and princes and political men had been selecting their writers from amongst the best penmen and they had been helding artistic meetings

To study the reasons for support Timurids from artist for power revelation the parameters which caused Timurids governors and princes to support artists and what were the consequences of the connection between art and power, is the topic of this article which is dealt analytically and descriptively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • هنرمندان
  • تیموریان
  • اقتدار
  • شهرت
  • معماری

   

 

This is an open access article distributed under the following Creative Commons license: Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0)

 
1- آژند، یعقوب، 1387، مکتب نگارگری هرات، تهران، انتشارات فرهنگستان هنر.
2- ابن عربشاه، شهاب الدین احمد، 1386، زندگی شگفت آور تیمور، ترجمه محمد علی نجاتی،تهران، انتشارات علمی و فرهنگی.
3- اصفهانی، میرزا حبیب، 1396، تذکره خط وخطاطان، به انضمام کمال الملک، ترجمه رحیم چاووشی اکبری، تهران، کتابخانه مستوفی.
4- حافظ ابرو، عبدالله بن لطف الله، 1380، زبده التواریخ، ج1و2، به تصحیح سید کمال سید جوادی، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
5- خواندمیر، غیاث الدین بن همام الدین، 1380، تاریخ حبیب السیر فی اخبار افراد بشر، با مقدمه جلال الدین همائی، جلد3، تهران، انتشارات خیام.
6- جامی، عبدالرحمن، 1380، مرقع نی نامه جامی، به تصحیح مظفر بختیار، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.
7- راقم سمرقندی، میر سید شریف، 1380، تاریخ راقم، به تصحیح منوچهر ستوده، تهران، بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار.
8- رسولی، احسان؛ اعتصام، ایرج و متین، مهرداد، 1399، «سبک و تزئین معماری بناهای دوره تیموریان»، مطالعات هنر اسلامی، سال شانزدهم، شماره 37، صص1-18.
9- رفیعی مهرآبادی، ابوالقاسم، 1345، تاریخ خط و خطاطان، تهران، امیر کبیر.
10- سمرقندی، عبدالرزاق، 1383، مطلع سعدین مجمع بحرین، ج3، به تصحیح عبدالحسین نوائی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
11- شایسته‌فر، مهناز، 1384، عناصر هنر شیعی در نگارگری و کتیبه نگاری تیموریان و صفویان، تهران، انتشارات هنر.
12- شایسته‌فر، مهناز و سدره نشین، فاطمه، 1392، تطبیق نقوش تزئینی معماری دوره تیموری در آثار کمال الدین بهزاد با تاکید بر نکاره گدایی بر در مسجد، نگره، شماره 25، صص 19-38
13- شامی، نظام الدین، 1363، ظفرنامه تیموری، به تصحیح پناهی سمنانی، تهران، انشارات بامداد.
14- صالحی کیا، مریم و شاطری، میترا، 1398، «نمود تزئینات معماری تیموری در نگاره‌های شاهنامه بایسنغری، نگره، شماره 50، صص 39-57.
15- کلاویخو، روی گنزالز، 1344، سفرنامه کلاویخو، ترجمه مسعود رجب نیا، تهران، بنگاه نشر و ترجمه کتاب.
16- کاتب یزدی، احمد بن حسین، 1386، تاریخ جدید یزد، به کوشش ایرج افشار، تهران، امیرکبیر.
17- کنبای، شیلا، 1389، نگارگری ایرانی، ترجمه مهناز شایسته‌فر، تهران، انتشارات موسسه هنر.
18- واصفی، زین الدین محمود، 1349، بدایع الوقایع، تصحیح الکساندربلدوروف، تهران، انتشارات بنیادفرهنگ.
19- ویلبر، دونالد، گلمبک، لیزا، 1374، معماری تیموری در ایران و توران، ترجمه کرامت الله افسر، محمد یوسف کیانی، تهران، سازمان میراث فرهنگی کشور.
   20- هیلنبرد، رابرت، 1387، «جنبه‌های معماری تیموری در آسیای میانه»، ترجمه داورد طبایی، گلستان هنر، ش14، صص 65-82.
21- یزدی، شرف الدین علی، 1387، ظفرنامه، به کوشش سید سعید میر محمد صادق و عبدالحسن نوایی، جلد1، تهران، مرکز اسناد مجلس شورای ملی.
دوره 1، شماره 1 - شماره پیاپی 1
بهار و تابستان
فروردین 1403
صفحه 49-64
  • تاریخ دریافت: 08 بهمن 1402
  • تاریخ بازنگری: 28 بهمن 1402
  • تاریخ پذیرش: 07 اسفند 1402
  • تاریخ انتشار: 01 فروردین 1403