The transformation of educational components in the Seljuk period and the renaissance of culture in the Ilkhanid era

Document Type : Research Paper I Open Access I Released under (CC BY-NC 4.0) license

Author

Associate Professor of Payam Noor University,Tehran, Iran

Abstract

The Seljuks brought about a deep transformation in the cultural and social foundations of Iran. Although they added to the intellectual conflicts by removing the Boyeh family and confronting Shiism and the Ismaili sect; But by giving field to Iranian intellectuals, they became the ground for the reconstruction of local culture. This article with the aim of recognizing the structure of the educational system of the Seljuk era tries to answer this question with a descriptive-analytical approach and "library method how the establishment of the Nizamiyeh affected the cultural components Especially education from the Seljuk period to the Ilkhanid period? It is assumed that the training of civil servants to serve the political system caused the destruction of some dynamic aspects of previous education. This review also shows: although bigotry darkened the culture of the Seljuk era; But the Nizamiehs were the result of the thought of Iranian bureaucrats and the natural and historical continuity of the institutions before them. These schools had a great contribution in transferring knowledge and cultural heritage to the Ilkhanid era.

Keywords

Main Subjects

Publisher: University of Tabriz       Copyright © The Authors   

   

 

This is an open access article distributed under the following Creative Commons license: Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0)

References

  1.  

    1. آق‌سرایی، محمودبن‌محمد، 1362 ، تاریخ سلاجقه (مسامره‌الاخبار و مسایره‌الاخیار). ‌تصحیح عثمان توران، تهران، اساطیر.
    2. باسورث، سی.ای، 1366، تاریخ سیاسی و دودمانی ایران (614-390 هجری/1217-1000میلادی)، ترجمه حسن انوشه، تاریخ ایران کمبریج [جلد پنجم]، تهران، امیرکبیر.
    3. بوزانی، الساندرو، 1366، دین در دوره سلجوقی، تاریخ ایران کمبریج جلد پنجم (از آمدن سلجوقیان تا فروپاشی دولت ایلخانان)، ترجمه حسن انوشه، کوشش جان اندرو بویل، تهران، امیرکبیر.
    4. بیانی، شیرین (اسلامی ندوشن)، 1370، دین و دولت در ایران عهد مغول [3 جلد]، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.
    5. ترکمنی آذر، پروین، 1385، «سلجوقیان؛ اختلافات مذهبی و پیامدهای آن»، پژوهشنامه علوم انسانی، شماره پیاپی 51، صص 74-53.
    6. جلالی، غلامرضا، 1382، «عصر سلجوقی و سیاست‌های فرهنگی شیعه». مشکوه، شماره پیاپی 79، صص 122-110.
    7. جابری انصاری، میرزاحسن‌خان، 1381، تاریخ اصفهان. تصحیح جمشید مظاهری، اصفهان، مشعل با همکاری بهی.
    8. جوینی، عطا‌ملک‌بن‌محمد، 1367، کتاب تاریخ جهانگشای [تاریخ جهانگشا] [3جلد]. کوشش محمدبن عبدالوهاب قزوینی، تهران، بامداد، ارغوان، بی‌چا.
    9. حلمی، احمد کمال‌الدین، 1384، دولت سلجوقیان، ترجمه و اضافات عبدالله ناصری طاهری، با همکاری حجت‌الله جودکی و فرحناز افضلی، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
    10. خطیب بغدادى‏، احمدبن‌على، 1417 ق، تاریخ بغداد، بیروت، دارالکتب العلمیة.
    11. در‌انی، کمال، 1385، تاریخ آموزش‌وپرورش ایران قبل و بعد از اسلام. تهران، سمت.
    12. زرین‌کوب، عبدالحسین، 1368، تاریخ ایران بعد از اسلام. تهران، امیرکبیر.
    13. ستاری، ملیحه، 1384، سلجوقیان (431-590ق.). تهران، سمت.
    14. سلطان‌زاده، حسین، 1364، تاریخ مدارس ایران از عهد باستان تا دارالفنون، تهران، آگاه.
    15. شهیدی پاک، محمدرضا، 1389، «مهار آموزش‌های شیعی عصر بویهی به‌وسیله سلجوقیان»، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا،  شماره پیاپی 151، صص 26-21.
    16. صدقی، ناصر، 1391، «جریان‌های تفکر و اندیشه عرفانی در ایران عصر سلجوقی»، مطالعات فرهنگی؛ پژوهش‌نامه انجمن ایرانی تاریخ (تهران: سال سوم، شماره 9، صص 67-49).
    17. صدری افشار، غلامحسین، 1350، سرگذشت سازمان‌ها و نهادهای علمی و آموزشی در ایران، تهران، انتشارات وزارت علوم و آموزش عالی.
    18. صدیق، عیسی، 1342، تاریخ فرهنگ ایران از آغاز تا زمان حاضر، تهران، سازمان تربیت‌معلم و تحقیقات فرهنگی.
    19. صفا، ذبیح‌الله، 1368، تاریخ ادبیات در ایران [5 جلد 7 مجلد]، تهران، فردوسی.
    20. ضمیری، محمدعلی، 1384، تاریخ آموزش‌وپرورش ایران و اسلام، شیراز، ساسان.
    21. طبری، محمدبن‌جریر، 1413 ق، دلائل الامامه، قم، قسم الدراسات الإسلامیة مؤسسة البعثه
    22. . عالم زاده، هادی؛ ریاحی، اعظم، 1388، «آموزش در نظامیه بغداد و ربع رشیدی»، تخصصی فقه و تاریخ تمدّن شماره 19، صص 46-21.
    23. علمداری، کاظم، 1382، چرا ایران عقب ماند و غرب پیش رفت؟، تهران، توسعه.
    24. عباسی، جواد، 1372، تعلیم و تربیت در عصر ایلخانان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد - تایپی، تهران: دانشگاه تهران، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
    25. غزالی، ابو حامد، 1333، فضائل الانام من رسائل حجت‌الاسلام، تصحیح عباس اقبال، تهران، ابن‌سینا.
    26. غزالی، ابو حامد، 1362، شک و شناخت (ترجمه المنقذمن‌ضلال)، ترجمه صادق آئینه‌وند، تهران، امیرکبیر.
    27. غُنیمه، عبدالرحیم، 1377، تاریخ دانشگاه‌های بزرگ اسلامی، ترجمه نورالله کسائی، تهران، دانشگاه تهران.
    28. فاخوری، حنا و جر، خلیل ۱۳۷۳،  تاریخ فلسفه در جهان اسلامی، ترجمه عبدالحمید آیتی، تهران، علمی فرهنگی.
    29. قمى، حسن بن محمد، 1361ش، تاریخ قم، ترجمه حسن بن علی قمی، تهران، توس.
    30. کسائی، نورالله، 1358، مدارس نظامیه و تأثیرات علمی و اجتماعی آن، تهران، دانشگاه تهران.
    31. کرمر، جوئل، 1375ش، احیای فرهنگی در عهد آل­بویه، ترجمه محمد سعید حنایی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.
    32. کلینی، محمدبن‌یعقوب، 1404 ق، الکافی، تحقیق علی­اکبر غفاری، تهران، دارالکتب‌الإسلامیة.
    33. گوهریان، کورش، 1385، «مدیریت آموزش در مدارس اسلامی با تکیه‌بر نمونه مدارس نظامیه». مجله دانشگاه اسلامی شماره 29 و 30، صص 85-41.
    34. گیلانی، نظام‌الدین؛ کجباف، علی‌اکبر و محمودآبادی، سید اصغر، 1395، «نقش خاندان نوبخت در پیوند بخشیدن به اندیشه ایرانی و شیعی»، زاهدان: دانشگاه سیستان و بلوچستان، پژوهش‌های تاریخی ایران و اسلام، شماره 18، صص 181 تا 198.
    35. لمبتُن، آن، 1372، تداوم و تحوّل در تاریخ میانه ایران، ترجمه یعقوب آژند، تهران، نشر نی.
    36. مرتضوی، منوچهر، 1392، مسائل عصر ایلخانان، نظارت و تنظیم محمدعلی پرغو، تبریز، انتشارات دانشگاه تبریز.
    37. مکنسن، روث استلهورن، 1380، «چهار کتابخانه بزرگ بغداد در قرون وسطی»، ترجمه حمید رضا جمالی، ماهنامه آئینه پژوهش، شماره 71 و 72، صص 17 تا 27.
    38. مکّی، محمدکاظم، 1391، تمدّن اسلامی در عصر عباسیان، ترجمه محمد سپهری، تهران، سمت.
    39. معلمی، مصطفی، 1387، «روابط خاندان باو با سلاجقه و قدرت سیاسی تشیع امامیه در سده‌های پنجم و ششم هجری»، تاریخ در آیینه پژوهش سال پنجم، شماره 3، صص 154-125.
    40. نخجوانی، هندو شاه، 1324، تجارب‌السلف، ترجمه عباس اقبال، تهران، طهوری.
    41. وکیلیان، منوچهر، 1383، تاریخ آموزش‌و پرورش در اسلام و ایران، تهران، دانشگاه پیام نور با همکاری انتشارات دلیل ما، چاپ یازدهم فروردین 1381 (چاپ سوم آزمایشی، بهمن 1383).
Iranian History of Culture
Volume 1, Issue 1 - Serial Number 1
Spring & Summer
March 2024
Pages 87-110

Files

History

  • Receive Date: 25 January 2024
  • Revise Date: 23 February 2024
  • Accept Date: 01 March 2024
  • Publish Date: 20 March 2024

Share

How to cite

Statistics